Rạn da
Rạn da thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là trong giai đoạn mang thai.

1.Tổng quan về Rạn da
Rạn da là tình trạng da bị tổn thương do sự kéo giãn và đứt gãy mô liên kết, dẫn đến teo trung bì.
Đặc điểm dịch tễ học:
- Rạn da có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, thường gặp nhất là từ 5-50 tuổi.
- Tỉ lệ mắc bệnh ở nữ giới cao gấp đôi nam giới.
- Bệnh có liên quan đến yếu tố gia đình.

Nguyên nhân:
- Sinh lý:
- Dậy thì.
- Mang thai.
- Tăng hoặc giảm cân nhanh.
- Bệnh lý:
- Béo phì.
- Hội chứng Cushing.
- Sử dụng thuốc corticoid bôi hoặc uống lâu dài.
2.Triệu chứng lâm sàng
- Rạn da đỏ: Các đường đỏ tím lõm hoặc hơi nổi gờ trên mặt da, có thể ngứa nhẹ, thường là giai đoạn mới.
- Rạn da trắng: Màu nhạt dần, tổn thương trở nên teo lõm tạo thành các nếp gấp nhẹ trên bề mặt da, thường là giai đoạn lâu rồi.
- Kích thước: Rộng vài mm đến vài cm, dài vài cm đến vài chục cm.
- Vị trí:
- Nữ giới: vùng tăng kích thước nhanh như đùi, mông và vú.
- Nam giới: vai, đùi, vùng thắt lưng cùng.
- Phụ nữ có thai: thường ở bụng, đặc biệt trong 3 tháng cuối thai kỳ.
- Rạn da do dùng corticoid đường toàn thân thường lớn hơn và phân bố rộng hơn. Rạn da ở nếp gấp thường do sử dụng corticoid bôi tại chỗ.

3.Mô bệnh học
- Phụ thuộc vào giai đoạn, giai đoạn sớm có thể bình thường.
- Thượng bì phẳng và teo.
- Trung bì giảm độ dày với các bó sợi collagen mỏng và nằm dọc theo thượng bì, chúng cũng có thể nằm ngang với trục của vết rạn. Các sợi elastin bị đứt gãy và giảm đáng kể so với vùng trung bì bình thường bên cạnh. Mất cấu trúc nang lông và phần phụ khác.
4.Điều trị
- Điều trị bôi tại chỗ:
- Tretinoin 0,1% bôi giúp làm giảm độ dài và rộng của vết rạn.
- Rạn da trắng hiệu quả thuốc bôi hạn chế.
- Các thành phần chủ yếu là chất dưỡng ẩm tự nhiên cũng có thể giúp cải thiện tình trạng rạn da. Silicone cũng có nghiên cứu cho hiệu quả nhưng mức tin cậy của nghiên cứu không cao.
- Laser, ánh sáng và phối hợp giữa các phương pháp:
- Fractional laser như Er:Glass, Er:YAG và laser CO2
- Laser Nd:YAG 1064nm xung dài đáp ứng tốt với các vết rạn đỏ.
- RF cũng có tác dụng tốt trong các rạn da trắng, rạn da đỏ cũng cho thấy sự cải thiện về độ lõm tốt.
- Các phương pháp khác như Laser Excimer, IPL,…
- Các phương pháp có thể phối hợp với nhau như fractional laser với RF, fractional laser với PDL.
5.Dự phòng Rạn da
- Rạn da sinh lý: Một số thuốc bôi có thành phần dưỡng ẩm cũng có hiệu quả ít nhiều trong dự phòng rạn da.